Nadat het gerechtshof Den Haag deze week besloot om de Haagse crimineel Piet S. van de zogeheten GVM-lijst te verwijderen diende vrijdag op de beveiligde rechtbank op Schiphol een kort geding van Benaouf A. (40). A. werd onder meer veroordeeld voor poging moord. In 2017 mislukte een plan om hem met een helikopter te laten ontsnappen uit een gevangenis. A. eiste op Schiphol dat hij van de GVM-lijst wordt verwijderd, zodat hij naar een minder streng regime kan verhuizen.
Benaouf A. was een van de hoofdrolspelers in een bloedig conflict in de onderwereld, waarin onder meer de moorden in de Amsterdamse Staatsliedenbuurt (2012) plaatsvonden.
Die vete werd uitgevochten tussen 2011 en 2014, tussen de groepen van twee voormalige jeugdvrienden die samen opgroeiden in Amsterdam-Zuid, Gwenette Martha en Houssine “Hoes” A.. Er vielen vele (jonge) slachtoffers. Martha werd in 2014 doodgeschoten, A. verblijft op een onbekende locatie, mogelijk in Marokko.
Woonboot
Benaouf A. wist op 29 december 2012, door in het ijskoude water naast een woonboot te springen, te ontkomen aan de moordenaars. Twee metgezellen werden wel geliquideerd. Kort voor deze dubbele moord was bij een hotel in Antwerpen Najeb Bouhbouh doodgeschoten.
Benaouf A. werd in 2013 voor deze moord aangehouden, en uiteindelijk veroordeeld voor medeplichtigheid, met een straf van 12 jaar cel.
13Maracane
Toen hij hiervoor vastzat, stelde de recherche vast dat A. ruim twee maanden een pgp-telefoon in bezit had gehad, waarmee hij berichten verstuurde over moordaanslagen. A. werd daarna in de zogeheten 13Maracane-zaak met anderen veroordeeld voor deelname aan een criminele organisatie, poging uitlokking moord en medeplegen van voorbereiding van een moord.
Het bleef in dat dossier bij plannen en mislukkingen. Op de korrel waren onder meer de broers Chahid en Chafik Y., de inmiddels tot levenslang veroordeelde Naoufal “Noffel” F., de voor moord veroordeelde rapper Jason L. en Samir Z. (het hoger beroep in 13Maracane gaat in september van start).
Ben A. kreeg voor zijn aandeel van de rechtbank 12 jaar cel.
Helikopter
Op 11 oktober 2017 mislukte er een poging om Benaouf A. te bevrijden uit de gevangenis in Roermond. Een Colombiaanse piloot stond op het punt een helikopter te huren waarmee hij zou moeten landen op het terrein van de PI in Roermond. Het gerechtshof in Amsterdam heeft in 2020 hiervoor negen verdachten in hoger beroep veroordeeld.
Na die helikopter-actie werd A. ijlings naar de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught gebracht, waar hij een speciale behandeling kreeg. Hij was vluchtgevaarlijk, zo beoordeelden de selectiefunctionaris en de landelijke commissie (Operationeel Overleg) dat hierover besluiten neemt. Hij kreeg een plaats op de “GVM-lijst”, voor gedetineerden met een hoog vluchtgevaar en/of een maatschappelijk risico. Op de GVM-lijst zijn drie categorieën: extreem, hoog en verhoogd.
Benaouf A. kwam in categorie extreem. Bovendien verviel zijn recht op vervroegde invrijheidstelling van zijn detentie voor de Antwerpse zaak.
Teruggebracht naar “hoog”
Naar aanleiding van een procedure bij de Raad voor strafrechtstoepassing en jeugdbescherming (RSJ) en goed gedrag verhuisde A. in 2022 naar een extra beveiligde afdeling van de PI Leeuwarden. In 2023 werd de GVM-status van A. teruggebracht naar “hoog”. Er was geen vluchtgevaar meer maar wel het risico dat iemand hem – of hij een ander- zou willen (laten) liquideren in de gevangenis.
Sindsdien rapporteerde de PI Leeuwarden en Reclassering alleen positief nieuws over A.. Hij gebruikt geen drugs, rookt niet, sport veel, eet gezond, en heeft re-integratiedoelen opgesteld, aldus zijn advocaat Esther Blok. A. is in april van dit jaar getrouwd en hij en zijn vrouw hebben een kinderwens, vertelde Blok aan de rechter op Schiphol.
A. heeft volgens zijn advocaat door de jarenlange eenzame opsluiting in de EBI post-traumatische klachten en een blijvende oogafwijking, dat laatste als gevolg van uitsluitende opsluiting in kleine ruimtes van enkele meters.
Opnieuw EBI
Op 31 mei 2024 kreeg A. plotseling bezoek van gevangenispersoneel met een ordemaatregel. Hij werd opnieuw met spoed overgebracht naar de EBI in Vught omdat er opnieuw sprake zou zijn van vluchtgevaar.
De reden is de bezorging op 30 mei 2024 bij de PI van een briefje, door de vrouw van A.. Het briefje bevatte een gelukwens voor het huwelijk van A. en zijn vrouw, en was deels in het Nederlands, deels in het Marokkaans geschreven.
Justitie stelt dat erin sprake was van “versluierd taalgebruik”. Het was ondertekend met ‘A12’. De aanduiding A12 is een ook bij de recherche bekende bijnaam van een vriend van A., zo stelt advocaat Esther Blok.
TCI-info
Maar dat briefje was niet het enige. Sinds het tweede kwartaal van 2023 lag er anonieme informatie die was binnengekomen bij het Team Criminele Inlichtingen (TCI) van de politie. Die bevatte één zin: ‘De criminele organisatie van B. A. is bezig met het maken van plannen om B. A. te bevrijden.’
Advocaat Blok: ‘Het is niet duidelijk of er naar aanleiding van dit bericht nader onderzoek is gedaan, en of dat wat heeft opgeleverd. Bovendien lag deze informatie er al toen in 2023 de GVM-status werd teruggeschaald, en er volgens justitie geen vluchtgevaar meer was.’
Verder is er sinds 2016 geen negatieve informatie over A. binnengekomen, die zijn GVM-status zou kunnen beïnvloeden.
Over twee weken doet de rechter uitspraak in het kort geding.